اترک خشک شد، پنجمین رود بزرگ ایران بود - کنفرانس هکا

خبرنگاران:پنجمین رود بزرگ ایران بود. از کوه های هزار مسجد در خراسان رضوی می آمد، قوچان، فاروج، شیروان و بجنورد را طی می کرد. جایی نزدیک به اینچه برون به مرز ترکمنستان می رسید و به این کشور می رفت تا در آخر به دریای خزر بریزد.

عصر ایران نوشت: رود اترک پیش از این، پنجمین رود بزرگ ایران بود. از کوه های هزار مسجد در خراسان رضوی می آمد، قوچان، فاروج، شیروان و بجنورد را طی می کرد. جایی نزدیک به اینچه برون به مرز ترکمنستان می رسید و به این کشور می رفت تا در آخر به دریای خزر بریزد. حالا نزدیک به 20 سال است که دیگر بیشتر وقت ها تا قوچان هم نمی رسد، یعنی به اولین شهری که سر راهش قرار گرفته است.

سد تبارک 20 کیلومتر قبل از قوچان در سال 1374 بر روی رود اترک زده شد. اگر همه شرایط نرمال باشد، رود اترک سالانه باید 250 میلیون مترمکعب اب داشته باشد. مخزن سد تبارک 60 میلیون مترمکعب است، پس اگر رود پر باشد این سد باید سرریز کند. تا خرداد ماه سال جاری حجم سد به 14 درصد رسیده بود. با این حال خشکسالی یکی از دلایل خشکی این رود است.

رشد کشاورزی هم در این سال ها به بحران خشکی این رود دامن زده است. رودی که طبق توافق قبلی، 50 درصد از حجم آن حقابه ترکمنستان است اما حالا بیشتر اوقات تا مرز ایران هم نمی رسد.

مورخان با آنالیز نقشه های قدیمی از ایران و بعلاوه نامه هایی که در آن موقع رد و بدل می شده است، متوجه شده اند که به این رودخانه، اتک می گفته اند. این رودخانه میان دشت های وسیعی قرار گرفته است که در زمان های قدیم، مأمن اقوام ترکمن بوده است. اتک به زبان ترکی به معنای دشت است.

طبق روایت دیگری نیز باز با نگاه کردن به نقشه، متوجه می شویم که این رود در مسیرش از بخشی از استان گلستان عبور می نماید. این قسمت از گلستان، منطقه ترکمن نشین آن است و به علت اینکه این ناحیه محل زندگی ترک ها بوده است به آن اتراک گفته می شده که در واقع جمع کلمه ترک است. با گذشت زمان و کمی تحول، اتراک نیز تغییر نموده و به صورت مخفف اترک درآمده و از آن موقع به بعد نیز با همین نام شناخته شده است.