چگونه مراسم چهارشنبه سوری را به شکل باستانی برگزار کنیم - کنفرانس هکا

حالا که نزدیک چهارشنبه سوری هستیم تصمیم گرفتیم که در این مطلب از خبرنگاران مگ درباره مراسم چهارشنبه سوری صحبت کنیم و به شما بگوییم در اصل باید چه کارهایی در این شبِ پر از نور و شادی انجام گردد.

چرا در مراسم چهارشنبه سوری آتش روشن می کنیم

اولین چیزی که با شنیدن نام چهارشنبه سوری به خاطر می آوریم یک آتش بزرگ و گرم است که همه به نوبت از روی آن می پرند. اما چرا چنین رسمی وجود دارد و نیاکان ما به چه دلیلی این مراسم را اجرا می کردند؟

آتش نماد پاکی، جنب وجوش، زندگی و گرمای شفا بخش است که می تواند با شکستن تاریکی به جنگ اهریمن برود و آن را شکست بدهد. مردم با روشن کردن آتش در آخرین شب چهارشنبه سال این پیام را به همه می دادند که سرمای زمستان تمام شده، تاریکی شب ها دیگر پایدار نیست و نور آتش اهریمن را شکست داده است. پس از این به بعد روشنی روز طولانی تر خواهد بود و گرما به زندگی ها بازمی گردد.

همچنین اعتقاد داشتند که با پریدن از روی آتش بیماری ها و خستگی ها از تنشان بیرون رفته و شفا پیدا می کنند. به همین دلیل هم بوده که شعرهای زیر را در زمان پریدن از روی آتش می خواندند:

زردی من از تو، سرخی تو از من

غم برو شادی بیا، محنت برو روزی بیا

سفره مراسم چهارشنبه سوری

در چهارشنبه سوری هم مثل شب چله و عید نوروز سفره ای خاص چیده می گردد و خوراکی های مخصوص این شب روی آن چیده می شوند. اعضای فامیل و دوستان بعد از پریدن از روی آتش و شادمانی از فرا رسیدن این شب، دور سفره جمع می شوند و در کنار هم خوراکی می خورند و گپ می زنند. بزرگان فامیل حکایت و قصه های اساطیری یا خاطراتشان را تعریف می کنند. همچنین گرفتن فال حافظ سر این سفره یک رسم جدا نشدنی از مراسم چهارشنبه سوری است.

خوراکی های سفره چهارشنبه سوری

در سفره چهارشنبه سوری خوراکی های زیر قرار داده می شوند:

رشته پلو

رشته پلو در این شب خاص معمولا همراه با مرغ یا گوشت زعفرانی و ته دیگ نان برشته تهیه سرو می گردد. همچنین برای خوش رنگ و لعاب تر شدن آن معمولا کمی کشمش پلویی و زرشک هم تفت داده شده، روی برنج ریخته می گردد.

مرصع پلو

مرصع پلو یا پلوی هفت رنگ یکی از محبوب ترین غذاهای شب چهارشنبه سوری است. در این غذا از کشمش، زرشک، خلال بادام، خلال پسته، خلال پوست پرتقال و زعفران استفاده می گردد.

خورش شش انداز

این یک غذای خوشمزه گیلانی است که با بادمجان، گردو و رب انار تهیه می گردد و مثل دیگر خورش ها همراه با برنج سرو می گردد.

خورش ترشه تره

ترشه تره هم از غذاهای محلی محبوب شمالی است که معمولا در سفره های چهارشنبه سوری دیده می گردد. این خورش پر از سبزیجات عطری و سیر است که همراه با برنج نیم دان و تخم مرغ پخته می شوند.

آش

پرطرفدارترین آش در چهارشنبه سوری آش رشته است و تقریبا همه جای ایران پخته می گردد. آش ابودردا و آش چهل گیاه از دیگر آش های مخصوص شب چهارشنبه سوری است که برای شفای بیماران و بهبود حال همه مردم پخته می گردد.

تنقلات

مجذوب کننده ترین بخش سفره، تنقلات آن است. آجیل چهارشنبه سوری، نخودچی و کشمش، گردو، تخمه، برگه زردآلو، باسلوق و چند مدل شیرینی دیگر همراه با میوه های زمستانی روی سفره قرار داده می گردد.

فال گرفتن در مراسم چهارشنبه سوری

فال گرفتن یکی از رسومی است که به شکل های مختلف در تمام مراسمات ایرانی انجام می گردد. در شب چهارشنبه سوری هم سه مدل فال گرفته می گردد که در ادامه با آن ها آشنا می شوید.

فال کوزه بولونی

کوزه بلونی یک مدل کوزه دهان گشاد است که در قدیم برای نگهداری ترشی و ادویه جات از آن استفاده می شده است. در شب چهارشنبه سوری خانم ها و دختران جوان دور هم جمع می شدند و هر کدام شعری را در وصف کسی که دوستش داشتند روی کاغذ نوشته، در بلونی می انداختند. سپس دختر جوان مجردی را صدا می زدند تا دست در کوزه کرده یکی از کاغذها را در آورده و بخواند. فال هر کسی که در می آمد به مراد دلش می رسید.

فالگوش ایستادن

فالگوش ایستادن در شب چهارشنبه سوری یکی از رسوم زیبایی بود که حتی دختران مجرد برای پیدا کردن بختشان هم از آن استفاده می کردند. برای فالگوش ایستادن باید پشت یک دیوار پنهان شده، به صحبت رهگذران گوش دهید. اولین جمله ای که به گوش شما می رسد فال شما برای یک سال آینده است. به همین دلیل است که همیشه رسم بوده در شب چهارشنبه سوری فقط سخن های خوش و زیبا گفته گردد تا اگر کسی برای رسیدن به مراد دلش فالگوش ایستاده، سخنان زیبا بشنود و بخت خیر نصیبش گردد.

فال حافظ

فال حافظ آشناترین نوع فال گرفتن بین ایرانیان است. در این شب یک نفر، که معمولا دختری جوان و مجرد است، کتاب حافظ را در دست گرفته و بعد از نیت کردن هر فرد کتاب را باز می کند. دو شعر حافظ که در دو صفحه کتاب دیده می گردد یکی به معنای نیت شخص و دیگری به معنای شاهد یا پاسخ نیت او است.

کوزه شکستن در مراسم چهارشنبه سوری

کوزه شکستن یک نوع فال است که در شب چهارشنبه سوری انجام می گردد. رسم بر این است که در شب چهارشنبه سوری یک کوزه آب ندیده را به پشت بام می برند و از آنجا در کوچه پرت می کنند تا بشکند. مردم معتقد بودند که تمام سختی ها و بدی ها و بیماری های خانه در طول سال در این کوزه حبس شده و وقتی شکسته می گردد از شر تمام آن ها خلاص می شوند. در دوران کهن هم اعتقاد بر این بوده که از ظرف سفالی نباید بیشتر از یک سال استفاده کرد چون نشانه تنگ دستی و سرشکستگی است. پس در شب چهارشنبه سوری ظرف های قدیمی را به پشت بام برده و از آنجا روی زمین پرت می کردند تا بشکند.

قاشق زنی در مراسم چهارشنبه سوری

قاشق زنی در روزگار خیلی قدیم با هدف پخت آش ابودردا انجام می شده است. دستور تهیه این آش به پزشک پیامبر به نام دردا نسبت داده می گردد و اعتقاد بر این است که باعث شفای بیماران می گردد. برای دریافت این شفا هم باید آش در خانه ای که فرد مریض حضور دارد پخته شده و به نیت شفا بین همسایگان پخش گردد.

دختر و پسر در شب چهارشنبه سوری یک چادر بر سر می کشیدند و صورت خود را پنهان می کردند. همراه با یک قاشق و یک دیگ به در خانه تک تک همسایه ها و هم محلی ها می رفتن و با کوبیدن قاشق به دیگ حضورشان را اعلام می کردند. صاحبخانه هم مشتی بنشن و حبوبات در دیگ می ریخت تا برای پختن آش استفاده گردد. اگر در خانه بنشن و حبوبات پیدا نمی شد هم کمی پول در دیگ می انداخت.

اما در دهه های گذشته وقتی کسی برای قاشق زنی به خانه همسایگان مراجعه می کند در دیگ او همه چیز قرار داده می گردد. از آجیل و شیرینی گرفته تا پول و انواع شکلات های خوشمزه و رنگارنگ. اگر شما قصد دارید امسال مراسم قاشق زنی را اجرا کنید دقت کنید که اصلی ترین نکته این رسم ناشناس بودن فرد است. پس حسابی صورت تان را بپوشانید و بعد در خانه ها را بزنید.

منبع: goirantours