دره شمخال، یکی از رویایی ترین و کم نظیرترین دره های ایران - کنفرانس هکا

دره شمخال دره ای کم نظیر و زیباست که آب و هوایی مطلوب داشته و از حیات وحشی متنوع برخوردار است. دره معمولا به فرو رفتگی میان دو کوه گفته می گردد که در یک جهت توسعه یافته باشد. دره ها u شکل یا شکل vو یا ترکیبی از هردو هستند. بعضی دره ها نیز به دره های رودخانه ای معروف هستند که از حرکت رودخانه شکل می گیرند و که شکل دقیق آنها به مشخصات جریان آب بستگی دارد. بخشی از دره شمخال را نیز که آب از درون آن می گذرد، می توان یک دره رودخانه ای محسوب کرد. این دره زیبا و رویایی که در استان خراسان رضوی واقع شده است یکی از کم نظیرترین دره ها در ایران است.

دره شمخال در 25 کیلومتری شهر مرزی باجگیران در کناره شمال شرقی ایران و نزدیک کشور ترکمنستان و 80 کیلومتری قوچان واقع شده است. مهم ترین علت آب و هوای مناسب این دره، وجود آب زیاد است که از پیوستن رودخانه های شارک قرچه، دربادام، شمخال و اضافه شدن چشمه های گوناگون در مسیر است. دره شمخال نام خود را از روستایی کوهپایه ای به همین نام گرفته از شمال شرقی به کوه آسمله و از جنوب شرقی به رودخانه دایمی کال شمخال محدود است. چشمه های ابتدای دره در ادامه تبدیل به رودخانه ای پرآب می شوند که شالیزارهای درون گر را سیراب می نماید. طول دره شمخال در حدود 18 کیلومتر است و ارتفاع دیواره آن تا 200 متر برآورد شده است. در قسمت های زیادی از این دره زیبا درختان گردوی جنگلی بسیاری با قدمت هایی بیشتر از 200سال وجود دارند که به این دره زیبا، جلوه خاصی بخشیده اند.

دره شمخال با دیواره های بلند و عرض کم، طبیعتی کم نظیر و خاص دارد. طول این دره در حدود 18 کیلومتر و ارتفاع آن تا 200 متر برآورد شده است. در فاصله 10 کیلومتری از ابتدای دره، فضای مجذوب نماینده و تماشای با نام حمام آب وجود دارد که پذیرای تعداد زیادی از گردشگران در فصل تابستان است. در این دره درختان گردو نیز وجود دارد که بوی عطر آنها با وزش نسیم با رطوبت موجود در دیواره های سنگی دره، پیوند خورده و فضایی خوش عطر و امیدبخش را ایجاد می نمایند. دره شمخال دیواره هایی بزرگ و مستحکم دارد که مانند دژی رودخانه را در دل خود جای داده اند. در مدخل ورودی دره، رودخانه ای فصلی جاری است که خود منظره زیبایی را برای ورود به دره ایجاد نموده است.

دره شمخال یک دره مستقیم نیست و در مسیر خود پیچ وخم های بسیار تماشای و مجذوب نمایندهی دارد و هر پیچ و خم آن، تصویری تازه و منظرهی ویژه را به نمایش می گذارد. هرچه به جلوتر بروید به علت وجود چشمه سارهای زیبای مسیر و آبشارهای جاری از اطراف صخره پرآب تر و مجذوب نماینده تر می گردد، در عین حال به زلالیت و شفافیت آن نیز افزوده می گردد. دره شمخال همچون ماری است که باید همه آن را گشت و تمامی زیبایی هایش را لمس کرد. دره شمخال علاوه بر پر پیچ و خم بودن، شیب ملایمی هم دارد که در ورودی خود روستایی به همین نام با بافت مسکونی متراکم را جای داده و استمرار آن در میان دره خوش آب و هوای شمخال موقعیت منحصر به فردی به این روستا داده است.

دره شمخال علاوه بر داشتن درختان گردو، درختان متنوع دیگری نیز دارد. پوشش گیاهی این دره درختانی شامل انجیر، زردآلو، چنار، بید، سپیدار، تمشک، موسیر، آنوخ(کاکوتی)، چریش، هفشان، گون، ریخوک، زرشک، گژی(زالزالک) و سدها گیاه وحشی و دارویی دیگر است. دره شمخال یکی از خاص ترین و رازآلودترین منطقه ها ایران است که تا لحظه آخر چشم ها را به تمام زیبایی های خود، خیره می نماید. برای رفتن به این دره باید از راه قوچان بروید. اندازه مسافت از قوچان تا رسیدن به دره شمخال در حدود 80 کیلومتر است. تابلویی که در ابتدای مسیر نصب شده می تواند راهنمای گردشگران باشد.

با وارد شدن به دره شمخال آرامشی عجیب که حاصل از قرار گرفتن در طبیعت و یک فضای طبیعی است سراسر وجود شما را فرامی گیرد. صدای خروش رودخانه، صخره های بلندی که شما را احاطه می نمایند و تنها شما می مانید و آسمان، دور از هر گونه هیاهوی شهر و ماشین و حتی به دور از امواج تلفن همراه، دره شمخال فقط طبیعت است و طبیعت. در این لحظه و در این فضای رویایی است که آرامش واقعی را می توان احساس کرد. همین صحنه هاست که چنین فضای رویایی و آرامش بخشی را برای شما به ارمغان می آورد.

برترین فصل برای بازدید از دره، فصول بهار و تابستان هستند. دره شمخال یک مسیر طولانی و پرپیچ و خم دارد. طبیعی است که طی کردن تمامی مسیر و بازدید دقیق از تمامی بخش های دره در چند ساعت امکان پذیر نیست. اگر قصد تماشا طبیعت دره شمخال و لذت بردن از آن را دارید بهتر است برنامه ای دوروزه را برای خود تدارک ببینید. در محل دره شمخال منطقه حمام اول و کبوترخانه بخش هایی از دره هستند که می توانید شب را در آنجا اقامت کنید. حمام اول چشمه هایی جاری و زیبا دارد و در آن زمین مسطح زیادی وجود دارد از این رو برپا کردن چادر برای ماندن در شب در این مکان، بهتر است. کبوترخانه نیز یک چشمه کم آب دارد که به ضرورت می توان از آن استفاده کرد. برای برنامه هایی که از صبح شروع می گردد اقامت در کبوترخانه برترین گزینه است، چرا که روز اول 11 کیلومتر پیموده شده و روز بعد برنامه سبکتری در پیش است. فاصله بین حمام اول و حمام دوم در مسیر در حدود چهار صخره است که در گذشته با نردبان به سازی شده بود، ولی در حال حاضر نردبانی نیست و با کمی دقت می توان بدون طناب پایین آمد.

امروزه طبیعت گردی یگی از مجذوب نمایندهترین جنبه های گردشگری است و بسیاری به این منطقه سفر می نمایند و از طبیعت زیبای آن لذت می برند. نکته ای که باید به آن دقت کرد این است که داشتن کفش مناسب برای رفتن به این مکان از ضروریات سفر است، به این علت که برای طی کردن مسیر شاید مجبور باشید که بارها از مسیرهای آبی عبور کنید.

عکسهای مقاله از امیر صادقیان است.