جنبه کمتر شناخته شده عزت الله انتظامی - کنفرانس هکا

به گزارش خبرنگاران، امیر پوریا در روزنامه اعتماد نوشت: از فقدان آقای عزت الله انتظامی بیش از 50 روز گذشته و با آن که ظاهرا خبر چندانی از ادامه سوگ و یاد او نیست و در دل محیط مجازی و در هیاهوی پدیده منحط اکران های مردمی، شلوغ بازی های دیگری جریان دارد، آنهایی که ارزش فرد و مردی چون او را می شناختند، همچنان اندوه به دل دارند. اندوه نه فقط بابت فقدان او که همچنین بابت تمام ویژگی ها و رفتارها و درک انسانی ویژه ای که داشت و در نبود او، بعید است همتا و جایگزینی پیدا گردد.

بیرون از فضای سینما، کمتر می دانند که او به چه شکل خاصی سنگ شکیبا اهالی سینما و تئاتر بود. همه می پنداریم سنگ شکیبا فقط کسی است که به درد دل آدمی در مواقع بروز حوادث ناگوار، گوش می سپارد اما جلوه فراترش در آقای انتظامی وجود داشت: این که کسی از بازیگران یا سینماگران، بر سر تصمیم بین دو کار یا دو فیلم دچار تردید باشد و از او مشورت بخواهد. این که از عوارض سریال یا مصاحبه ای که پذیرفته، نزد او توضیح حال بگوید. این که در زمینه ای شخصی اما حساس برای یک هنرمند، از او یاری بگیرد. منهای این و در امتداد این ویژگی او نقش نوعی مراقب یا نگهبان حواس جمع را هم برای صدها نفر از همکاران خود داشت. وقتی داریوش ارجمند در مقطعی به دفعات در برنامه های مختلف تلویزیونی حضور یافته بود، آقای انتظامی به او تلفن و اندکی تشر زده بود که خودت را ارزان و بیش از حد، در دیدرس قرار نده! وقتی محمدرضا فروتن بعد از درخشش اولیه در نیمه دهه 70، گاه در فیلم و فیلم هایی حاضر شده بود که نمی توانست ادامه شایسته ای برای آن مسیر باشد، آقای انتظامی به او گوشزد نموده بود. بسیاری از بازیگران و حتی کارگردانانی که هرگز بخت همکاری با او را نیافتند، از این مواهب و مراقبت ها بهره مند بودند، چون دلنگران ِ همه بود. به لحاظ سنی، حتی میان هم نسلان خود نیز تقریبا از همه زندگان بزرگ تر بود؛ چه رسد به نسل ها و دوره های بعدی. در نتیجه، میان تشویق و گوش کشیدن، فرقی نمی گذاشت و هر کدام را هر وقت لازم می دید، اِعمال می کرد.

این فردیت، این دلسوزی و در عین حال این قدرت تشخیص که از حسدهای رایج و جاری بین این همه سینماگران که می دانیم، دور بایستی و بتوانی اصل کار و حال همه را رصد کنی و به جا تذکر یا دلگرمی بدهی، اکتسابی نیست. کسی دیگر نمی تواند به دستش بیاورد، در آقای انتظامی بود و با آقای انتظامی در خاک رفت. اینهاست که دریغ را معنایی ورای از دست دادن یک هنرمند و بازیگر بزرگ جلوه می دهد. اینهاست که دریغ را نثار نوعی از انسان و انسان شناختن و انسان دیدن می نماید که دیگر نیست. نام یکی از چندین رمان مشهور رومن گاری که خداحافظ گری کوپر بود، فقط با شخص گری کوپر بازیگر از یاد نرفتنی سینمای کلاسیک آمریکا وداع نمی کرد. بلکه همچنین می گفت خداحافظ ای ارزش ها و ای نوع مردانی که دیگر نیستید و کم کم ارزش های تان هم ضد ارزش تلقی خواهد شد. حالا هم اگر بگوییم خداحافظ آقای انتظامی! فقط به یک نفر نگفته ایم. بلکه در زمانه نتیجه گرایی کاسبکارانه و کوشش برای بیرون کشیدن گلیم شخصی خود از آب با ارزشی تحت عنوان بها دادن به کار و منش و جا و صندلی دیگران وداع گفته ایم. کاری که پدری فرزانه وار و البته سیلی های ضروری او، نشانه و اوجش بود.