برترین کشور برای کسانی که از مار می ترسند، اینجا مار ندارد! - کنفرانس هکا

غزال زیاری: افسانه ها حکایت از آن دارد که در قرن پنجم میلادی، سنت پاتریک، با ریختن مارها به داخل دریا، تمامی مارهای ایرلند را نابود نموده. برطبق این روایت به نظر می رسد که او کارش را به برترین نحو ممکن انجام داده؛ چرا که تا به امروز حتی نمی توانید یک مار بومی در ایرلند پیدا کنید.

تقریبا در همه جای جهان، از استرالیا گرفته تا دایره قطب شمال، شما می توانید مارها را در گوشه گوشه جهان ببینید. اما چه چیزی واقعا ایرلند را عاری از مار نموده است؟

یک نکته مهم این است که ایرلند یک جزیره است و عرض دریای ایرلند بیش از 80 کیلومتر است. در نتیجه یک حیوان خشکی نمی تواند شنا کنان خودش را به ایرلند برساند. البته شاید کار برای یک مار دریایی ساده تر باشد؛ اما مارهای دریایی هم در آب های گرم استوایی زندگی می نمایند و نه در آب های سرد اقیانوس اطلس.

اما انگلیس هم جزیره است!

شاید با خودتان فکر کنید که انگلیس هم جزیره است ولی مار دارد. حق با شماست ولی برای مدتها بریتانیا هم مثل ایرلند، مار نداشت. در طول عصر یخبندان، زندگی در این جزایر برای خزندگان امکان پذیر نبود؛ چرا که خزندگان موجوداتی خونسرد هستند که برای زندگی به دریافت گرما از محیط احتیاج دارند. یخچال های طبیعی حدود ده هزار سال پیش عقب نشینی کردند و یک پل زمینی بین اروپا و بریتانیا و پل زمینی دیگری بین بریتانیا و ایرلند در معرض دید نهاده شد و امکان عبور آسان به این جزایر فراهم شد. ذوب شدن یخچال های طبیعی در 8500 سال پیش، باعث غرق شدن پل خشکی ایرلند شد ولی پل خشکی بریتانیا برای دو هزار سال دیگر دوام آورد.

بدین ترتیب، حیوانات اروپایی زمان بیشتری برای نقل مکان به بریتانیا داشتند و در آن موقع فقط سه گونه مار توانستند خودشان را به انگلیس برسانند و به نظر می رسد که هیچ یک از این سه گونه مار، تمایلی به حرکت به سمت غرب و رفتن به ایرلند نداشته اند. در نتیجه هیچ مدرکی درباره حضور خزندگان در فسیل های ایرلند دیده نمی گردد.

دیگر کشورهای بدون مار

البته ایرلند تنها جزیره بدون مار جهان نیست و منطقه های مثل نیوزیلند، هاوایی، گرینلند، ایسلند و قطب جنوب هم زیستگاه هیچ گونه ماری نیستند. هرچند که با توجه به تجارت جهانی حیوانات خانگی و پتانسیل مارها برای تبدیل شدن به گونه های مهاجم، نبود مارها در این منطقه ها، کمی معجزه آسا به نظر می رسد.

در گوام، گونه مار درختی قهوه ای مهاجم آن چنان فراگیر شده و جمعیت پرندگان و مارمولک های بومی جزیره را از بین برده که مقامات محلی برای از بین بردن این گونه مار، به اقدامات ناامیدنماینده ای متوسل شده اند. در دسامبر سال 2013، برای چهارمین بار وزارت کشاورزی آمریکا، موش های مرده را به وسیله هلیکوپتر به خاک گوام پرتاب کرد. این موش ها با دوز بالایی از استامینوفن آلوده شده بودند تا بدین ترتیب مارها را بکشند. هر ماری که در عرض 24 ساعت یکی از این موش ها را می خورد، تلف می شد.

این اقدام گرچه موفقیت آمیز بود ولی آنها توانستند جمعیت مارها را تنها به صورت موقت تحت کنترل در بیاورند و در سال 2018، وزارت کشور آمریکا، بودجه ای 2.8 میلیون دلاری برای مبارزه با مارهای مهاجم در گوام اختصاص داد.

این احتمال وجود دارد که روزی ایرلند هم دچار شرایط مشابهی گردد. گرچه مار درختی قهوه ای به صورتی تصادفی به گوام منتقل شد اما در سال های اخیر گونه های نوی از مار به ایرلند وارد شده اند؛ چرا که خرید و فروش مارهای خانگی در ایرلند، هاوایی، نیوزیلند و ایسلند ممنوع نیستند.

مارهای خانگی در اواخر دهه 1990 و در دوران رونق مالی ایرلند، به یک نماد تبدیل شدند ولی در طول رکود مالی سال 2008 و پس از آن، شرایط سخت زندگی باعث شد تا بسیاری از مردم، مارهایشان را رها نمایند. این مارها را می توان به شکل تصادفی رویت کرد اما تا به امروز به نظر می رسد که در طبیعت پراکنده نشده باشند.

باید امیدوار باشیم که شرایط به همین ترتیب ادامه پیدا کند؛ چرا که اگر گوام را به عنوان یک الگو در نظر بگیریم، در صورتی که مارها در ایرلند نفوذ نمایند، خلاص شدن از شر آنها به یک سنت پاتریک نو احتیاج خواهد داشت!

منبع: popsci

5858