امیدواری به تهران دوچرخه سوار - کنفرانس هکا

در تهران چندیست به دوچرخه در حمل ونقل شهری توجه شده است. گسترش دوچرخه سواری البته در کلانشهرها با موانع زیادی روبه روست. علاوه بر اینکه باید برای توسعه زیرساخت های فیزیکی و کالبدی آن برنامه ریزی کرد و موانع فرهنگی دوچرخه سواری نیز باید برطرف گردد. بانوان که پایه اصلی طرح های فرهنگی اجتماعی شهر هستند، با این گام می توانند با این وسیله تردد داشته باشند. از سوی دیگر گره خوردن سلامت شهروندی به کم تحرکی موضوعی است که با دوچرخه سواری بهبود می یابد و در این شرایط می توان به افق شهر دوچرخه سوار امیدوار بود.

• تجربه ای در شرق

در شهر سئول کره جنوبی، تا سال آینده برنامه جامع ساخت جاده و راه مخصوص کسانی که بخواهند از دوچرخه استفاده نمایند طراحی و اجرا خواهد شد. بر مبنای این طرح که به اسمcycle rapid transportation (CRT) شناخته می گردد، انقلابی در حمل ونقل سئول به وجود خواهد آمد.

در این طرح قرار است در جنوب سئول 5جهت در مرکز شهر و 6جهت در شمال جمعاً به طول 120 کیلومتر تاسیس گردد. همچنین جهتهای قدیمی و سیستم کهنه کنار جاده ای برای استفاده از دوچرخه به کلی برچیده می گردد زیرا آن سیستم بیشترین خطر را برای جان شهروندان داشته است. در سیستم جدید جاده های مخصوص دوچرخه برای کسانی که از این وسیله استفاده خواهند کرد کاملا جدا از خیابان های اصلی است و دوچرخه سوار با خیالی راحت و آسوده از این وسیله نقلیه استفاده خواهد نمود. با ساخت این جاده ها، مسافت جنوبی ترین نقطه شهر سئول تا شمال این شهر به طول تقریبا 40کیلومتر را در 30 دقیقه می توان با دوچرخه طی کرد همچنین جهتها به گونه ای طراحی شده که طول، عرض و ارتفاع آن دوچرخه سوار را خسته نکند. هم اکنون به طور متوسط در هر خیابان 4لاین به اتومبیل های سواری اختصاص داشته و یک خط ویژه نیز برای بی آرتی طراحی شده است؛ در طرح جدید یک جهت از خیابان برای اتومبیل حذف و اتوبوس های بی آرتی در خطوط عادی حرکت خواهند کرد و خط ویژه بی آرتی مختص دوچرخه خواهد شد. این اقدام باعث کاهش بار ترافیکی در شهر می گردد البته به موازات اعلام این برنامه مدرن تبلیغات وسیع برای اجرای این طرح و مزایا استفاده از دوچرخه برای سلامتی انسان انجام می گیرد؛ بدون تردید با این اقدامات تاثیرگذار در آینده دوچرخه یکی از اصلی ترین وسایل حمل ونقل در کشور کره جنوبی خواهد شد.

• حرکت به سمت شهر دوچرخه سوار

در شهرهای بزرگ دنیا، شهروندان در حال کشف مزایای دوچرخه سواری هستند. شهرها نیز با ساختن زیرساخت هایی برای دوچرخه سوارها و امنیت آنها به این احتیاج پاسخ می دهند. حرکت به سوی افزایش دوچرخه سواری و ارتقای کیفیت زندگی شهری یکی از مهم ترین حرکت ها در شهرنشینی دنیا است. البته همه شهرها نیز در این مورد مساوی نیستند. بعضی از آنها بسیار پیشرو بوده و بعضی مثل تهران هنوز عقب هستند. البته در کشور ما براساس برنامه ششم توسعه به عنوان یک سند بالادستی قرار است افزایش سهم دوچرخه در مدهای حمل ونقلی موجود، مد نظر برنامه ریزان قرار گیرد.

• دولت و دوچرخه سواری؟

3 هفته پیش شهردار تهران در یکی از سه شنبه های بدون خودرو، وزیر ارتباطات را به کمپین دوچرخه سواری دعوت کرد. آذری جهرمی 2 هفته پیش این پیشنهاد را پذیرفت و با حناچی از میدان توحید تا پارک شهر رکاب زد و در انتها وزیر دفاع و معاون فناوری رئیس جمهور را به این کمپین دعوت کرد. همچنین در یکی از سه شنبه های ماه گذشته، رئیس قوه قضاییه نیز با مترو در تهران تردد کرد. حال باید دید کمپین سه شنبه بدون خودرو که این روزها هواداران زیادی میان شهروندان پیدا نموده، در سه شنبه بدون خودروی دیگر چه اندازه از سوی مسئولان دولتی جدی گرفته می گردد.

• الگوهای دوچرخه

شرایط مالی نیز حامی ایده دوچرخه سواری است. در پایتخت دانمارک، دوچرخه سواری موجب ذخیره 260 میلیون دلار هزینه های سلامت شهروندی در سال می گردد. این در حالی است که این شهر در یک دهه گذشته 150میلیون دلار در زیرساخت ها و تسهیلات دوچرخه در شهر سرمایه گذاری نموده و چند برابر آن را توانسته طی سال های اخیر برداشت کند. هم اکنون این شهر در کنار اوترشت مقام دوم و آمستردام از هلند برترین شهرهای دوچرخه دنیا هستند. همچنین اوسلو، مونیخ، هلسینکی، توکیو و مونترال نیز در لیست کلانشهرهای پیشرفته دوچرخه قرار گرفته اند. از سویی آمستردام (هلند) یکی از مشهورترین شهرهای دوستدار دوچرخه در دنیا است که رقابت تنگاتنگی با شهر اوترشت (هلند) دارد. آمستردام در چند سال گذشته به دلیل رشد محبوبیت اسکوتر در توسعه دوچرخه سواری درجا زده است. با این حال دارای پروژه های دوچرخه سواری شهری بسیار قابل توجهی است و شبکه دوچرخه راه ها، مراکز مهم شهری و توریستی را به هم وصل می نماید. 50 سال پیش آمستردام از نظر ترافیک آلودگی صوتی و تصادفات به تهران امروز شباهت داشت اما امروزه دوچرخه راه ها، جهتهای بدون مانع و پیوسته ای هستند که برای بچه ها و سالمندان از ایمنی خوبی برخوردارند به همین دلیل دوچرخه سواری در همه سنین در شهر به چشم می خورد. در سراسر هلند بیش از 35هزار کیلومتر جهت دوچرخه وجود دارد. اوترشت یکی از کوچک ترین شهرها در این لیست محسوب می گردد که رتبه سوم را به خود اختصاص داده و به صورتی منحصر به فرد به توسعه دوچرخه سواری پرداخته است. در این شهر 12000 محل پارک دوچرخه وجود دارد و ساخت 33 هزار پارکینگ دیگر تا سال 2020 پیش بینی شده است. در فرانسه شهرهای استراسبورگ، پاریس، باردو و نانت در این زمینه پیشرفت زیادی کردند.

در استراسبورگ استفاده از دوچرخه 16 درصد از سهم کل ترددهای روزانه است و دوچرخه های عمومی در خیابان های شهر به وفور دیده می شوند. در باردو نیز سال 2016 برنامه شهر دوچرخه با 84 میلیون دلار سرمایه گذاری شروع شده است. در آسیا نیز شهرهای کیوتوی ژاپن، پکن چین، کائوسیونگ تایوان و سنگاپور پیشرفت جدی داشته اند و بالای 10 درصد ترددهای شهری با دوچرخه صورت می گیرد اما ایده اصلی استفاده از دوچرخه در آسیا، حضور در طبقه پایین و نشانه منزلت پایین دوچرخه سوار است اما این نگاه برای پیشرفت در ایران باید با اصلاح جدی روبرو گردد.

پارمیس: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای پارمیس