فیلم های گمشده در ترجمه و او چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ - کنفرانس هکا

داستان گمشده در ترجمه و او در خصوص چیست؟

برای فهمیدن ارتباط فیلم او و گمشده در ترجمه ابتدا باید به گذشته این دو فیلم مراجعه کنیم. گمشده در ترجمه در واقع اولین قسمت از سه گانه سوفیا کاپولا است که زندگی شخصی خود را برای مخاطب روایت می نماید. ولی چیزی که این فیلم را درخشان نموده، سبک و تکنیک روایی آن است که داستان آن باعث شد اسکار برترین فیلمنامه را نیز برنده بگردد. داستان در خصوص شارلوت با نقش آفرینی اسکارلت جوهانسون است. زنی جوان که در دنیایی مملو از احتمالات، احساس سرخوردگی می نماید. انگار که آزادی او در حال سنگینی کردن بر وجودش است. چشم انداز روشن و زیبای توکیو در واقع تشبیهی به وسعت دنیای اطراف او و احساس غریبگی به وجود آمده در شارلوت است. حتی شریک زندگی او، یک عکاس پرمشغله به نام جان است که شارلوت حتی نسبت به او نیز احساس غربت می نماید. جان مدام با شغل خود درگیر است و نمی تواند به هیچ چیز فراتر از زندگی حرفه ای خود نگاه کند.

ده سال بعد، فیلم او ساخته اسپایک جونز اکران شد. داستان فیلم او در خصوص مردی سی و خُرده ای ساله به نام تئودور است که هنوز نتوانسته از طلاق خود از کاترین که عشق زندگی او بوده است گذر کند. او غم خود را با نصب یک نرم افزار هوش مصنوعی با نام سامانتا با صداپیشگی اسکارلت جوهانسون پنهان می نماید و حفره قلب خود را با این هوش مصنوعی پر می نماید. وظیفه این هوش مصنوعی این است که تمام احتیاج های صاحب خود را رفع کند؛ حتی اگر این احتیاج یک قلب شکسته باشد. تئودور در طول داستان متوجه می گردد که دنیا سامانتا بسیار بزرگتر از دنیای او است و انزواطلب بودن لزوما به معنی تنها بودن نیست. او به مانند گمشده در ترجمه توانست جایزه برترین فیلمنامه را دریافت کند

این دو فیلم در خصوص رابطه اسپایک جونز و سوفیا کاپولا است

دو فیلم او و گمشده در ترجمه بسیار مرتبط تر از چیزی هستند که به نظر می رسد. نکته ای مهمی که در این میان وجود دارد. این که سوفیا کاپولا و اسپایک جونز با یکدیگر ازدواج نموده بودند و بعد از مدتی مجبور به طلاق شده اند. رابطه این دو به گفته بسیاری رابطه بسیار نزدیکی بوده و جدایی آن ها برای اطرافیان شوک عجیبی داشته. با اینکه اسپایک جونز هیچوقت این تئوری که فیلم او در خصوص سوفیا کاپولا است را تائید ننموده، کاملا معین است که شخصیت های کاترین و سامانتا در واقع نمادگذاری های معینی از همسر سابق خود هستند. اینکه هر دو نقشِ شارلوت در فیلم گمشده در ترجمه و سامانتا در او را جوهانسون بازی می نماید (ضمن اینکه هر دو از برترین نقش آفرینی های اسکارلت جوهانسون در نظر گرفته می شوند)، نشانه ای مهم در خصوص این موضوع است و هر دو فیلم در واقع آخرین گفت و گوی این دو کارگردان مؤلف با یکدیگر است؛ اینکه در خصوص اتمام رابطه خود چه حسی داشتند و خاتمه رابطه چه تأثیری بر زندگی آن ها گذاشته و چه احساساتی را در آن ها جریحه دار نموده است. نکته جالب دو فیلم او و گمشده در ترجمه این است که احساس تنهایی به وجود آمده پس از خاتمه یک رابطه پر معنی را از دو نقطه دید کاملا متفاوت به تصویر می کشد. اینکه ما چگونه در پی کمبود های درونی خودمان در دیگران می گردیم و کوشش می کنیم که به هر قیمتی از تنهایی فرار کنیم. سوفیا کاپولا دو شخصیت اصلی خود، شارلوت و باب هریس (با نقش آفرینی بیل موری) را در دنیای متفاوت از دنیایی که به آن عادت نموده اند قرار می دهد و اینکه چگونه آن ها خود را با این دنیا بیگانه تطبیق می دهند به تصویر می کشد؛ باب هریس که زندگی شخصی و کار خود را نمی تواند همزمان کنترل کند و شارلوت که مدام احساس تعلق نداشتن به دنیا اطراف را با خود حمل می نماید.

هر کارگردان در نهایت یک نتیجه متفاوت ولی امیدوارنماینده می گیرد

اسپایک جونز در فیلم او نیز داستان را بر همین پایه روایت می نماید و موقعیتی مشابه برای شخصیت اصلی به وجود می آورد ولی با یک تفاوت خیلی مهم؛ اسپایک جونز به جای اینکه به آنالیز دنیا اطراف شخصیت اصلی بپردازد، ارتباط شخصیت اصلی خود با دنیا اطراف را آنالیز می نماید . نکاتی در دنیای تئودور در فیلم او وجود دارد که در زندگی باب و شارلوت در فیلم گمشده در ترجمه وجود ندارد و آن حضور هوش مصنوعی و فضای مجازی است که بسیار تأثیرگذار هستند. جدا افتادگی شخصیت های فیلم سوفیا کاپولا حس و حال دنیای عاری از فضای مجازی و سختی های ارتباط چهره به چهره انسانی دارند؛ در حالی که فیلم اسپایک جونز دغدغه خود را با استفاده از ارتباط انسان تنها با تکنولوژی هایی که با هدف رفع کردن احتیاج های بشر به وجود آمده اند بیان می نماید. ما می توانیم تمام مدت به وسیله فضای مجازی به یکدیگر متصل باشیم، ولی امری که این موضوع را سخت می نماید سهولت ارتباط نیست، بلکه مشکل ارتباط گرفتن انسان ها با یکدیگر است.

یک رابطه، یک داستان و دو نگاه

نتیجه ای که سوفیا کاپولا و اسپایک جونز از دورافتادگی رابطه حقیقی خود که به طلاق منجر شد می گیرند کاملا با یکدیگر متفاوت هستند ولی هر دو فیلم او و گمشده در ترجمه در نهایت حرفی امیدوار نماینده می زنند. سوفیا کاپولا، رابطه دو انسان کاملا متفاوت که به صورت اتفاقی به یکدیگر برخورد می نمایند را به تصویر می کشد که علی رغم تمام تفاوت ها، به یکدیگر از نظر احساسی متصل می شوند. همه انسان ها دوست دارند که دیده بشوند و گاهی، حتی بر حسب شانس، این اتفاق رقم می خورد. حتی مه غم انگیز توکیو نیز نمی تواند مانع این اتفاق بگردد و عشق انسانی ممکن است در غیر قابل پیش بینی ترین مکان ها دوباره ظهور کند. اسپایک جونز نیز به مستقل بودن شخصیت های کاترین و سامانتای فیلم از خواسته های تئودور اعتراف می نماید و این حس که ممکن است در میان شلوغ ترین نقطه زمین احساس تنهایی تمام وجود تو را فرا بگیرد به تصویر می کشد. تنهایی و انزواطلبی دو احساس کاملا متفاوت هستند و متاسفانه برای فهمیدن این موضوع و در نهایت کنار آمدن با آن، باید از درد ها و ضربه های احساسی زیادی گذر کنیم. ولی تمام این درد هایی که در زندگی خود تجربه می کنیم، همان طور که سوفیا کاپولا و اسپایک جونز در زندگی شخصی خود تجربه نموده اند، در نهایت می تواند به نتایج خوبی منجر بگردد؛ مانند به وجود آمدن شاهکار های هنری زیبایی مانند دو فیلم او و گمشده در ترجمه و هزاران حرف نگفته که میان نوشته های متن این دو فیلم دیدنی جاری است.

منبع: Collider