سفر به اقامتگاه انسان های اولیه در بهشهر! - کنفرانس هکا

خبرنگاران: چندین سال پیش یک غار مرموز در یکی از روستاهای مازندران کشف شد. غار هوتو یک غار باستانی با قدمت چند هزار ساله و معروفیت جهانی است. دلیل این معروفیت هم این است که آثار مهمی از درون آن کشف شده که آن را تبدیل به معدن طلای انسان شناسان کرده است. می خواهید بدانید این آثار چیست؟ غار هوتو در بهشهر مازندران بعد از گذشتِ

70 سال از حضور باستان شناسِ آمریکایی، از طریق تیم کاوشِ دانشگاه تهران بار دیگر احیا شده است تا با بررسی و مطالعه باستان شناسانِ ایرانی، اطلاعات جدیدی از انسان دوره گذار از غارنشینی به یکجا نشینی ارائه کند. تا کنون باستان شناسان به جز یافته های به دست آمده ، دو اسکلت کودک را نیز به دست آورده اند و تلاش دارند تا در روزهای پایانی کاوش خود به اطلاعات و آثار جدیدتری از انسان های 12 هزار سال قبل و شاید متاخرتر از آن نیز برسند.

در جنوب بهشهر در استان مازندران بر دامنه صخره ای در روستای تروجن دو غار معروف هوتو و کمربند قرار گرفته اند. غار هوتو و همچنین غار کمربند که در همان نزدیکی است اولین بار در سال 1949 یعنی بیش از هفتاد سال پیش از طریق گروه باستان شناسی دانشگاه پنسیلوانیا مورد بررسی و کاوش قرار گرفتند. در این بررسی ها مشخص شد که این غارها سکونتگاه آخرین انسان های غارنشین ایران در اوایل دوران روستانشینی هستند.

در ابتدا دهانه غار هوتو بسته بوده. به همین دلیل تحقیقات از غار کمربند آغاز شد. اما کمی بعد محققان متوجه شکاف کوچکی در سقف غار شده و به کمک انفجار دینامیت دهانه آن را باز کرده و قدم به دنیایی از آثار تاریخی می گذارند که قدمت برخی از آنها به 70 هزار سال پیش می رسید.

بعد از هفته ها خاک برداری باستان شناسان توانستند تکه استخوان های پیدا شده از غار هوتو را در کنار هم بگذراند و مدل جمجه انسان های ساکن در این غار را شبیه سازی کنند. به نظر می رسد که ساکنان این غارها با نئاندرتال ها تفاوت زیادی داشته و جمجمه و اسکلت آنها بیشتر شبیه انسان های امروزی است. به همین دلیل انسان هوتو یکی از یافته های مهم باستان شناسان و دانشمندان به شمار میرود که نقش مهمی هم در نظریه های نحوه تکامل انسان امروزی داشته است.

از طرف دیگر با بررسی سنگ ها و آثار به دست آمده در این غار نشانه هایی از دوران نوسنگی، پارینه سنگی، عصر آهن و عصر یخبندان به دست آمد. آثاری مثل سنگ چخماق، تکه های سفال، دانه گیاهان، سنگ دریایی و حتی اسکلت بدن نوعی خاص از آهو که نشان می دهد این طور حیوانات خوراک ساکنان غار در دوران پارینه سنگی بوده اند.

سفر به این منطقه سفری لست جادویی به دنیای انسان هایی که ده ها هزار سال پیش سبک های مختلف زندگی را در این منطقه تجربه کرده اند.

اما برویم سراغ نام عجیب غار. اهالی روستا برای این نام جالب دو روایت دارند. عده ای هوتو را به معنی آهن تخت می دانند که سنگی شبیه به آن در غار وجود دارد. دسته ای دیگر معتقدند نام این غار برای این هوتو است که اگر یک نفر در غار هو بگویید، انعکاس صدایش به صورت تو برمی شود. هرچند که به نظر می رسد نظریه اول درست تر باشد اما داستان دوم هم روایت جالبی از نام این غار باستانی است.

وجه تسمیه غار

ساکنان منطقه این غار را با نام اتو یا هوتو می خوانند و برای مفهوم این نام نیز دو نظریه دارند، دسته ای آن را به معنی آهن تخت می دانستند زیرا که سنگی شبیه به آن در غار وجود داشت و برخی دیگر نیز این نام را به جهن انعکاس صدا در داخل غار می دانند، به طوری که هر گاه در غار هو بگویید، پژواک آن تو شنیده می شود. البته محققان نظریه دوم را چندان درست نمی دانند.

کاوش هایی که در این غار انجام گرفت دارای 4 ترانشه (ترانشه ها اساساً جوی های عمیقی هستند که از طریق محققان ایجاد می شوند) بود که با نام A، B، C و D نام گذاری شده اند. ترانشه A در عقب غار و در امتداد دیواره شرقی آن واقع شده است و دارای ابعادی برابر با 5 در 3 متر است. در این ترانشه آثاری مربوط به عصر آهن و نوسنگی پیدا شده است. ترانشه B در جلوی ترانشه A و به شمت دهانه غار واقع شده است و آثار این دوره نیز مربوط به دوره نوسنگی می شود. ترانشه C دقیقا در جلوی در غار واقع شده است و به خاطر ریزش دیواره غربی کار آن به طور کامل انجام نشد. ترانشهD نیز ترانشه ای کوچک بود که بر روی کف ترانشه های A و B حفر گشت. در این ترانشه آثاری قدیمی تر از دوران نو سنگی پیدا شد. در این بخش بقایای سه اسکلت انسانی پیدا شد. یافته هیا غار هوتو عمدتا شامل قطعات شکسته سفالی، ابزار و قطعات سنگی و استخوانی بوده است.

مسیرهای دسترسی

غار در 5 کیلومتری جنوب غربی بهشهر واقع شده است بنابراین ابتدا باید خودمان را به غرب بهشهر و روستای تروجن برسانیم.

اگر از تهران حرکت می کنید وارد جاده فیروزکوه شوید. قائم شهر و ساری و نکا را رد کنید تا به بلوار هاشم نژاد برسید. وارد خروجی روستای شهیدآباد یا تروجن شوید و به مسیر خود ادامه دهید تا به روستا برسید. بعد از رسیدن به روستا می توانید از بومی های منطقه مسیر منتهی به غار را بپرسید.