آیا نسخه اسلات PCIe برای کارت گرافیک اهمیت زیادی دارد؟ - کنفرانس هکا

نسل های مختلف اسلات PCIe با یکدیگر سازگار هستند

پیش از پرداختن به جزئیات دقیق درگاه های PCI Express (PCIe)، باید به این نکته اشاره کنیم که درگاه های PCIe سازگاری گسترده ای با یکدیگر دارند، مانند نسلهای مختلف USB. تا زمانی که کارت گرافیک از نظر فیزیکی درون درگاه PCIe جای گیرد، به درستی کار خواهد نمود.

PCIe همچنان از یک طراحی فیزیکی یکسان بهره می برد؛ بنابراین شما می توانید یک کارت PCIe 4.0 را درون اسلات PCIe 3.0 یا برعکس قرار دهید. حتی می توانید یک کارت PCIe 1.0 را درون اسلات PCIe 5.0 قرار دهید و تا زمانی که درایورها به درستی کار نمایند، هیچ مسئله ای پیش نخواهد آمد. در ارتباط با کارت های گرافیک، تقریبا همه آن ها از فرمت PCIe x16 استفاده می نمایند که بلندترین اسلات بوده و معمولا یک گیره نگهدارنده پلاستیکی در سمت راست آن برای محکم نگه داشتن کارت وجود دارد. در بیشتر مادربردها، این اسلات اولین اسلات از بالا است و مادربردهای بزرگتر ممکن است بیش از یک اسلات PCIe x16 داشته باشند.

تنها تفاوت بین نسخه های PCIe سرعت پهنای باند به ازای هر مسیر (Lane) است. حدبیشتر سرعت انتقال داده تقریبا در هر نسل دو برابر می گردد: PCIe 1.0 از حدبیشتر 0.250 گیگابایت بر ثانیه به ازای هر مسیر، PCIe 2.0 از 0.500 گیگابایت بر ثانیه به ازای هر مسیر و غیره پشتیبانی می نماید. نسل آینده PCIe 7.0 از حدبیشتر 15.125 گیگابایت بر ثانیه به ازای هر مسیر پشتیبانی خواهد نمود که نزدیک به پهنای باندی است که درگاه PCIe 3.0 x16 ارائه می دهد.

اگرچه اسلات های PCIe سازگاری دارند، برای بهره مندی کامل از سرعت های انتقال داده بالاتر، هم اسلات PCIe شما و هم کارت گرافیک باید از جدیدترین نسخه پشتیبانی نمایند. یک کارت گرافیک PCIe 4.0 در یک اسلات PCIe 3.0 تنها با سرعت PCIe 3.0 کار خواهد نمود.

تعداد مسیرهای اسلات PCIe در حد نسخه اهمیت دارد

مسیرهای PCIe کانال هایی روی مادربرد و کارت گرافیک هستند که امکان انتقال داده بین رایانه و کارت گرافیک را فراهم می نمایند. تعداد مسیرها با یک x کوچک و سپس تعداد مسیرها نشان داده می گردد - یک اسلات PCIe x16 دارای 16 مسیر است، در حالی که یک PCIe x2 فقط دارای دو مسیر است. برای خرید مادربرد توصیه می کنیم به این موضوع هم توجه کنید.

اینجا بخش جالب ماجرا است. کارت های گرافیک برای مدت زمان طولانی منحصراً از رابط PCIe x16 استفاده می کردند، اما با عرضه PCIe 4.0، بعضی از کارت های گرافیک به x8 یا حتی x4 مسیر کاهش پیدا نموده اند. از آنجایی که یک اسلات PCIe x8 4.0 از حدبیشتر سرعت انتقال مشابه با اسلات نسل قبلی PCIe x16 3.0 پشتیبانی می نماید، شرکت های انویدیا و AMD تصمیم گرفتند با کاهش تعداد مسیرها به 8 عدد، در مدل های مالی خود صرفه جویی نمایند.

مشکل اینجاست که اگر یک کارت PCIe x8 4.0 را در یک اسلات PCIe x16 3.0 نصب کنید، تنها نصف حدبیشتر پهنای باند را دریافت می کنید، زیرا با سرعت های PCIe x8 در نسخه 3.0 محدود می شوید. به صورت تئوری، این امر بر عملکرد تأثیر منفی می گذارد. خبر خوب این است که تأثیر عملکردی آن عمدتاً ناچیز است، زیرا کارت گرافیک شما از پهنای باندی که فکر می کنید کمتر استفاده می نماید.

بنابراین، در حالی که باید به نسخه های PCIe اهمیت دهید، این موضوع یک عامل حیاتی برای خرید نیست. می توانید کارت های گرافیک و مادربردها را به دلخواه با هم ترکیب کنید. تنها موارد استثنایی قابل توجه، کارت های گرافیک PCIe x4 هستند که بدنام ترین نمونه های آن ها RX 6400 و RX 6500 XT هستند. این کارت ها فقط از چهار مسیر PCIe 4.0 استفاده می نمایند، به این معنی که در اسلات PCIe 3.0 دچار مسائل جدی عملکردی می شوند. توصیه می کنیم هنگام ارتقاء سیستم های قدیمی، از خرید این کارت ها اجتناب کنید.

نقش مهم اسلات PCIe برای حافظه های SSD پرسرعت

با وجود اینکه کارت های گرافیک رده بالا به ندرت تحت تأثیر نسخه های PCIe قرار می گیرند، این سوال در فکر به وجود می آید که چرا در چند سال گذشته شاهد کوشش تولیدنمایندگان برای ارتقا به نسخه های جدیدتر بوده ایم؟ پاسخ، SSDهای NVMe با پهنای باند بالا است. SSDهای رده بالا می توانند از PCIe 4.0 و 5.0 برای دستیابی به سرعت های انتقالی خیره نماینده بهره ببرند. با این حال، به جز در شرایطی که دائماً در حال انتقال فایل بین دو SSD هستید، احتیاجی به SSD با PCIe 5.0 ندارید. برای گیمرها، حتی یک PCIe 3.0 NVMe می تواند فراتر از احتیاجهای آنها باشد.

کدام نسل اسلات PCIe برای من بهتر است؟

مگر اینکه قصد اسمبل کردن یک کامپیوتر 200 دلاری یا یک سیستم فوق العاده قدرتمند را داشته باشید و به حدبیشتر سرعت ممکن احتیاج دارید، بهتر است از مادربردها و دستگاه های PCIe 4.0 بهره ببرید. این نوع تجهیزات تعادلی ایده آل بین قیمت و عملکرد ارائه می نمایند. با استفاده از PCIe 4.0، کارت گرافیک و SSD شما به علت محدودیت سرعت انتقال و تعداد مسیرهای PCIe 3.0 دچار افت عملکرد نخواهند شد و در عین حال، مجبور به پرداخت هزینه های گزاف PCIe 5.0 نیز نخواهید بود.

منبع: HowToGeek