گردشگران سلامت کشورهای اسلامی در قم

به گزارش کنفرانس هکا، زینب حیدری- قم - خبرنگار:قم را همه با نام شهر کریمه اهل بیت(ع) و مسجد مقدس جمکران می شناسند. مکان های مقدسی که نام و آوازه قم را جهانی نموده اند و به گفته مسئولان استانی، سالانه حدود 25 میلیون زائر و گردشگر داخلی و 2 میلیون و 500 هزار گردشگر خارجی را به خود جذب می نماید.

همین ظرفیت ها به علاوه مکان های تاریخی و گردشگری و زیارتی هم روزبه روز بر جاذبه های این شهر اضافه نمود تا آنجا که بنای توسعه مالی قم را گردشگری قرار دادند. حضور این همه گردشگر و مسافر و سکونت بیش از یک میلیون و 300 شهروند قمی سبب شد تا دامنه خدمات درمانی نیز گسترش یابد. پس از آن بود که در خیل پیشنهادهای گردشگری موضوع گردشگری سلامت در سال های اخیر مطرح شد.

به گفته فعالان حوزه درمانی، ظرفیت های درمانی قم کماکان به معرفی احتیاج دارد اما حالا بسیاری از گردشگران خارجی به ویژه از کشورهای عراق و افغانستان، قم را به عنوان مقصد درمانی خود برمی گزینند. چندی پیش بود که معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان قم از مراجعه بیش از 20 هزار تبعه غیر ایرانی به مراکز درمانی استان در سال 97 اطلاع داد که بیش از 15 هزار نفر آن کشور افغانستان و نزدیک به 1500 نفر از عراق بودند. قم اما مقصد درمانی تعدادی از گردشگران پاکستان، هند، آذربایجان، عربستان، ترکیه، مالزی، اندونزی و... نیز بوده است که این موضوع نشان می دهد ظرفیت اقبال برای درمان گردشگران در استان قم وجود دارد. در این میان اما و اگرهایی هم سبب شده که این موضوع نتواند آن گونه که باید پیش برود. از معضل دلالان گردشگری سلامت گرفته تا نبود تبلیغات مناسب برای معرفی این ظرفیت ها به گردشگران است.

گردشگری سلامت و کاهش بیکاری

محسن بهشتی معاون استاندار قم معتقد است با رونق گردشگری سلامت نرخ بیکاری 12 درصدی قم را تا حد زیادی کاهش می دهد. به اعتقاد او، شهر قم یکی از شهرهای خدماتی به شمار می آید اما قابلیت های زیادی برای رونق گردشگری سلامت ندارد. معاون استاندار قم ایجاد بیمارستان هزار تختخوابی و نیز ساخت هتل های 4 و 5 ستاره را یکی از جاذبه های موثر در گردشگری سلامت می داند که در صورت جذب گردشگر تا حد زیادی می تواند منجر به رونق مالی و کاهش بیکاری گردد.

امضای تفاهم نامه همکاری

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم نیز توسعه گردشگری سلامت در استان را احتیاجمند هماهنگی ها و تفاهم هایی می داند که در نهایت منجر به امضای تفاهم نامه همکاری بین میراث فرهنگی و دانشگاه علوم پزشکی قم شده است. به گفته حمید یزدانی این تفاهم نامه به شرکت های خدمات مسافرتی ابلاغ شده، چراکه این شرکت ها مجریان دارای شرایط جذب گردشگران سلامت هستند. با وجود این، یکی از مواردی که می تواند سبب رونق گردشگری سلامت گردد، برطرف کمبودهای مراکز درمانی و دریافت مجوز بین المللی برای پذیرش بیماران خارجی است.

مجوز بین المللی پذیرش بیماران غیرایرانی یکی از مواردی است که مراکز درمانی استان قم اگرچه دیر اما با همه توان برای دریافت آن کوشش کردند. تا چندی پیش تنها بیمارستان نکویی این مجوز را داشت اما بنا به اعلام دانشگاه علوم پزشکی قم اکنون بیمارستان شهید بهشتی و مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی این مجوز را اخذ نموده اند. درمانگاه چشم پزشکی جوادالائمه(ع) و بعضی دیگر از درمانگاه ها و کلینیک های استان نیز در جهت دریافت این مجوز هستند و به نظر می رسد این اقدام گام بلندی در بهره برداری از ظرفیت های گردشگری سلامت باشد. با همه این اوصاف به نظر می رسد مقوله گردشگری سلامت موضوع مبهم و ناشناخته ای در مجموعه استانی نیست اما جای خالی برنامه ریزی متمرکز برای همسوکردن خدمات و معرفی ظرفیت ها بسیار محسوس است. ظرفیت هایی که می تواند رونق مالی را برای شهر قم فراهم کند، بیکاری را کاهش دهد و حتی تحرک و پویایی در زمینه فعالیت های گردشگری نیز در استان قم ایجاد کند.

دلالان؛ آفت گردشگری سلامت

مهدی بابایی کارشناس مسئول IPD بیمارستان نکویی است و از مدت ها قبل کار خود را در حوزه پذیرش بیماران غیرایرانی شروع نموده است. او یکی از شرایط دریافت مجوز پذیرش بیماران غیرایرانی را ضریب اشغال تخت های بیمارستانی بیان می نماید که در کنار دیگر شاخصه ها سبب شد تا این بیمارستان پیروز به دریافت مجوز گردد. به گفته او، وقتی مرکز درمانی این مجوز را دریافت می نماید، موظف به ارائه خدماتی است که بیمار غیرایرانی پس از مراجعه با رضایت خاطر از بیمارستان مرخص گردد. ارائه خدمات خارج از نوبت، آماده سازی شرایط پذیرش، وجود کادر درمانی مسلط به زبان بیماران غیرایرانی از مواردی است که نقش زیادی در جلب رضایت بیماران غیرایرانی در جهت گردشگری سلامت دارد.

بابایی آرامش خاطر بیماران غیرایرانی را رکن اساسی در بیمارستان نکویی بیان می نماید و می گوید: در کنار خدمات درمانی که به بیماران ارائه می کنیم کوشش کردیم تا خدمات هتلینگ مناسب برای همراهان بیماران در نظر بگیریم، چراکه بیشتر این بیماران آشنایی ندارند. بنابراین باید با کمترین دغدغه جهت درمان را طی نمایند. به گفته این کارشناس IPD آنچه موضوع گردشگری سلامت در قم را با مخاطره روبرو نموده وجود دلالان به جای شرکت ها و مجموعه های مجاز در زمینه گردشگری سلامت است. او می گوید: در حال حاضر فقط چند شرکت به طور رسمی در زمینه جذب و معرفی بیماران غیرایرانی و پذیرش آنها فعالیت دارند. مابقی بیماران اغلب از سوی دلالان به مطب ها و مراکز درمانی خصوصی معرفی می شوند که بعضا مشکلاتی هم به همراه داشته است.

وی وجود این دلالان را آفتی برای حوزه گردشگری سلامت استان می داند و می گوید: بسیاری از این دلالان چون نمی توانند از بخش دولتی پورسانت دریافت نمایند، بیماران را به مراکز درمانی خصوصی یا مطب هایی که درآمدشان را تامین نمایند معرفی می نمایند. مواردی از مراجعه بیمارانی داشتیم که پس از تحمل هزینه های سنگین در مراحل حاد بیماری در نهایت به بیمارستان مراجعه نموده اند. بابایی با تاکید بر لزوم حمایت های استانی از مقوله معرفی ظرفیت های درمانی استان معتقد است: بی توجهی به بستر مالی و اشتغال گردشگری سلامت سبب شده که با گسترش دامنه ارتباطات و تبلیغات در فضای مجازی و حتی حقیقی بسیاری از گردشگران از ظرفیت های درمانی قم بی اطلاع باشند و به دیگر شهرها مراجعه نمایند.