کشفیات تازه درباره استفاده انسان نئاندرتال از یک غار غرب کشور ، بقایای جدید گونه های جانوری منقرض شده هم کشف شدند - کنفرانس هکا

خبرنگاران - غار وزمه دارای بقایای پلیستوسن جدید و دوره نوسنگی و مس و سنگ است و در شهرستان اسلام آباد غرب در کوه قاضی وند واقع شده و در 14 اسفند 1385 با شماره ثبت 17843 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. غار وزمه در اواخر دهه 1370 طی پروژه پژوهش های باستان شناسی دشت اسلام آباد غرب که تحت راهنمایی کامیار عبدی انجام می گرفت، کشف شد. این غار در سال 1398 توسط تیمی از باستان شناسان تحت راهنمایی فریدون بیگلری مجددا کاوش شد.

مجله باستان شناسی آمریکا در آخرین شماره سال 2019 که در آبان ماه منتشر شد 10 کشف جدید باستان شناسی در دنیا را معرفی کرد. این مجله بین المللی دندان نئاندرتال یافت شده در غار وزمه کرمانشاه که نتایج پژوهش های جدید آن در امسال توسط تیمی از پژوهشگران موزه ملی ایران و چند موزه و دانشگاه فرانسوی و ایرانی منتشر شد را یکی از این 10 کشف اخیر باستان شناسی و دیرین انسان شناسی ذکر کرد.

در صفحه معرفی این کشفیات جدید، در مورد دندان غار وزمه کرمانشاه آمده است: دندانی که چند دهه پیش در کوه های زاگرس یافت شده بود و تصور می شد مربوط به انسان مدرن باشد، در واقع متعلق به کودک نئاندرتالی است که بین هفتاد تا چهل هزار سال پیش می زیسته است.

آنالیز مجدد این دندان با تکنیک های مدرن امکان این شناسایی و گاهنگاری را فراهم نموده است. محققان می گویند این نخستین شواهدی است که نشان می دهد نئاندرتال ها در ایران کنونی می زیسته اند. این گونه، پیش از انقراض اش در چهل هزار سال قبل، در بخش های بزرگی از اروپا و غرب آسیا می زیست.

به گزارش خبرنگاران، این دندان آسیای کوچک که در اواخر دهه 1370 در غار وزمه کشف شد، مربوط به کودک نئاندرتالی است که در زمان مرگ، بین 6 تا 10 سال سن داشته است. در آنالیز این دندان به وسیله بُرش نگاری پرتو ایکس که با دستگاه تصویربرداری سه بعدی میکرو سی تی انجام شد، تصویر سه بعدی مینا و عاج دندان تهیه و بر اساس مطالعه و اندازه گیری آن تعیین شد که دندان مربوط به انسان نئاندرتال است.

دندان وزمه نخستین مدرک قطعی از وجود انسان نئاندرتال در ایران است و معرفی آن در امسال توسط پژوهشگران توجه رسانه های دنیا را به صندلی مهم ایران در عرصه پژوهش های باستان شناسی و دیرین انسان شناسی جلب کرد.

امید قادری مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه از سرانجام فصل یک ماهه کاوش های باستان شناسی در غار وزمه اسلام آباد غرب اطلاع داد و گفت: باستان شناسان در این آنالیز ها به نتایج جدیدی نیز دست یافته اند.

وی با بیان اینکه در پی انتشار نتایج پژوهش های جدید بر روی دندان انسان در غار وزمه که به طور قطعی حضور انسان نئاندرتال در ایران را به اثبات رساند، کاوش ها و آنالیز های جدیدی در این غار و اطراف آن توسط تیمی از باستان شناسان به سرپرستی فریدون بیگلری در آبان امسال به انجام رسید به ایرنا گفت: هدف باستان شناسان از این پژوهش ها روشن ساختن ابهاماتی بود که درباره استفاده انسان نئاندرتال از این غار وجود داشت.

قادری با اشاره به اینکه باستان شناسان در پژوهش های اخیر خود به بقایای جدیدی از گونه های جانوری منقرض شده که هزاران سال پیش در دشت اسلام آباد می زیستند، برخورد کردند گفت: علاوه بر این آثاری از سکونت دامداران دوره های نوسنگی و مس سنگی شامل سفال، ابزار سنگی و استخوان با قدمت حدود 6 تا 9 هزار سال یافت شد که نشان می دهد در آن دوره ها از غار به عنوان آغل و پناهگاه موقت استفاده می شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه افزود: آنالیز های جدید در اطراف غار نیز منجر به شناسایی سکونتگاه ها و معادن سنگی شد که انسان های نئاندرتال و دوره های جدیدتر از آنها برای ساخت ابزار سنگی استفاده می کردند.

قادری تاکید نمود: در راستای معرفی بیشتر این غار و یافته های مهم آن که باعث مطرح شدن اهمیت کرمانشاه در سطح دنیا شده، اداره کل میراث فرهنگی کرمانشاه برنامه هایی دارد که متعاقبا درباره آنها اطلاع رسانی خواهد شد.

علاوه بر بقایای انسان نئاندرتال، مطالعات ژنتیک یک نمونه استخوان انسان دوره نوسنگی با قدمت حدود 9 هزار سال از این غار برای نخستین بار باعث تعیین شدن ویژگی های جسمانی کشاورزان اولیه در غرب زاگرس شد. آنالیز دی ان ای این فرد مذکر نشان داده که وی پوستی نسبتا تیره، موهایی سیاه و چشمانی قهوه ای داشته است. آنالیز ایزوتوپی استخوان این فرد نیز نشان داده که رژیم غذایی وی متکی بر غلات بوده و گوشت بخش کمی از خوراک روزانه اش را تشکیل می داده است.