چگونه بفهمیم که فرزندمان راست دست به جهان می آید یا چپ دست؟ - کنفرانس هکا

تینا مزدکی: محققان بیش از 350000 داده ژنتیکی افراد را مورد آنالیز قرار دادند تا پاسخ سوال خود در خصوص اینکه چه چیزی بر روی تعیین دست غالب در انسان تاثیر می گذارد را بیابند. یافته های آنها انتها به توبولین ها رسید، همان پروتئین هایی که لوله های داخلی سلول ها را می سازند و بر اساس گزارشات، نتایج آن ها به طور خاص به بخش های کدنماینده پروتئین DNA مربوط شد.

در واقع این یک مطالعه مهم و قابل توجه است که نقش توبولین ها در تعیین عدم تقارن چپ و راست مغز را آنالیز می نماید. در طول مرحله جنینی رشد انسان، نیمکره چپ و راست مغز به طور متفاوتی رشد می نمایند که تا حدی رفتارهای ذاتی را تعیین می نماید، مانند اینکه وقتی کسی را در آغوش می گیریم به کجا تکیه می دهیم، در کدام سمت دهان تمایل به جویدن غذا داریم و بیشتر به طور برجسته، دست غالب ما کدام است. اکنون به نظر می رسد که حدود 10٪ از جمعیت انسان ها چپ دست هستند.

از آنجایی که بیشتر مردم ترجیح واضحی برای یک دست نسبت به دست دیگر دارند، یافتن ژن های مرتبط با نقش دست می تواند سرنخ هایی از اساس ژنتیکی عدم تقارن چپ و راست مغز ارائه دهد.

توبولین ها، پروتئین هایی هستند که در رشته های لوله مانندی به نام میکروتوبول ها جمع می شوند و شکل و حرکات سلول ها را کنترل می نمایند. داده های ژنومی که در پژوهش دانشمندان یافت شد، شامل بخش هایی بود که می توانست ژن های مربوط به توبولین ها را کنترل کند. اما دانشمندان در پی انواع ژنتیکی در توالی های کدنماینده پروتئین بودند.

تجزیه و تحلیل آنها از داده های ژنتیکی 313271 فرد راست دست و 38043 فرد چپ دست، گونه هایی را در ژن توبولین به نام TUBB4B کشف کرد که در افراد چپ دست 2.7 برابر بیشتر از راست دست ها بود.

در واقع تعیین شد که میکروتوبول ها می توانند بر روی انتخاب دست غالب تأثیر بگذارند، زیرا مژک هایی (برآمدگی های مو مانند در غشای سلولی) را تشکیل می دهند که می توانند جریان مایع را به روشی نامتقارن در زمان رشد راهنمایی نمایند. علی رغم اینکه تنها بر بخش کوچکی از داده ها در این مجموعه داده های قابل توجه تأثیر می گذارد، انواع نادری از آن ها وجود دارند که می توانند سرنخ هایی از مکانیسم های رشدی عدم تقارن مغزی ارائه دهند.

منبع: nature

58323