فقدان تعامل منجر به شکست طرح حریم رضوی می گردد - کنفرانس هکا

ماجرای نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی که از سالها پیش آغاز شده بود، در سال 1372 با پیگیری سراج الدین کازرونی، وزیر وقت وزارت راه وشهرسازی و تهیه طرح تفصیلی برای آن از سر گرفته شد.

تهیه این طرح تفصیلی به دلیل اختلاف نظر بین نهادهای مربوطه از جمله شهرداری و وزارت راه وشهرسازی سال ها طول می کشد و در نهایت در سال 1378 تصویب می گردد.

اجرای این طرح از همان ابتدا موافقان و مخالفان زیادی داشت تا اینکه در سال 1393 تصمیم به بازنگری طرح گرفته می گردد. در سال 1396 این طرح بازنگری شده از جانب وزارت راه وشهرسازی به شهرداری مشهد ابلاغ می گردد که با مخالفت شورای چهارم و شکایت شهرداری مشهد، دیوان عدالت اداری اجرای طرح را متوقف می نماید.

برای معین تکلیف بافت اطراف حرم اخیرا وزارت راه وشهرسازی از طرحی با عنوان طرح حریم رضوی یا طرح ویژه تفصیلی بافت پیرامون حرم امام رضا رونمایی نموده است که این طرح نیز موافقان و مخالفانی دارد. بر اساس اظهارنظرهای مسئولین مدیریت شهری مشهد، نظرات آنها در این طرح لحاظ نشده و علاه بر ایراداتی که به فرآیند فراوری طرح و محتوای آن وارد است، قابلیت اجرایی زیادی ندارد و همچنین بسیاری از مسائل در آن درنظر گرفته نشده است.

در این رابطه خبرنگاران با تعدادی از اعضاء شورای شهر ازجمله رئیس کمیسیون برنامه و بودجه، فناوری اطلاعات و منابع انسانی شورای اسلامی شهر مشهد به عنوان یکی از مخالفان این طرح گفت و گو نموده است که در ادامه می آید.

بتول گندمی دراین خصوص به خبرنگاران گفت: به استناد بند 34 ماده 80 قانون تشکیلات و وظایف شوراها، طرح های تفصیلی باید به تایید شورای شهر برسد و سپس به کمیسیون ماده پنج برود. این ایراد قانونی به فرآیند تصویب طرح جدیدی که مشاور منتخب شورای عالی معماری و شهرساز درمورد بافت پیرامون حرم رونمایی نموده، وارد است.

وی عنوان نمود: طرحی که درحال حاضر رونمایی شده در مصوبات گذشته شورای عالی شهرسازی و معماری طرح ویژه نام گذاری شده است. طرح های ویژه اگر راستا تصویب جداگانه ای داشته باشند براساس دستورالعمل های شورای عالی معماری و شهرسازی ضوابط و راستا آن باید توسط شورای عالی معماری و شهرسازی تعیین گردد. اینکه نام آن طرح ویژه است، اشتباه نبوده، اما اگر شورای عالی شهرسازی نقطه نظری در مورد راستا تصویب این طرح ویژه داشت، باید آن را تصویب و ابلاغ می کرد درحالی که چنین کاری انجام نداده است. وقتی برای طرح ویژه ای راستا تعیین نگردد، باید فرآیند آن مانند سایر طرح های تفصیلی باشد. به این صورت که باید به تایید شورای شهر رسیده و بعد از آن به کمیسیون ماده پنج برود. اگر احتیاجی باشد، بعد از آن به شورای عالی معماری و شهرسازی می رود.

گندمی ادامه داد: دوستان می خواهند با یک واژه، اذهان عمومی را منحرف نموده و اعلام نمایند که این طرح یک طرح ویژه است و بعد انتظار دارند این طرح ویژه که خود طرح تفصیلی یک منطقه است را شهرداری ملاک عمل قرار بدهد. چه کسی این طرح را اجرا می نماید؟ شهرداری. شهرداری براساس قانون شوراها و براساس توضیح وظایف خود، تصمیمات نهاد بالادستی خود یعنی شورای شهر را اجرا می نماید. اینکه شورا و شهرداری از این تصمیمات خبر نداشته باشند و تنها یک مجموعه دیگر تصمیم گیرنده باشد و یک مجموعه دیگر با گذاشتن نام طرح ویژه اعلام کند احتیاج به نظر شما نیست و ما این طرح را به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی می رسانیم، یک خطای بسیار عظیم و فاحشی است که در گذشته اتفاق افتاده و همیشه مردم تبعات آن را می پردازند.

وی با اشاره به اینکه آقایان منتقد فعلی همان تصمیم گیران طرح های گذشته بوده اند، بیان نمود: ما حرفی درخصوص بازنگری طرح بافت پیرامونی حرم نداریم و معتقد هستیم که این طرح احتیاج به اصلاح و بازنگری دارد. افرادی فارغ از دغدغه های اجرا در حوزه شهرداری و دغدغه نمایندگان مردم در شورای شهر درخصوص املاک و دارایی مردم و سرمایه گذارانی که ارزش چند 10هزار میلیارد تومان دارد، طرحی تهیه می نماید که ضرر و زیان هایی ایجاد می نماید. چه کسی قرار است بار مالی این زیان ها را بپذیرد و تامین کند؟.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه، فناوری اطلاعات و منابع انسانی شورای اسلامی شهر مشهد با بیان اینکه توان مدیریت شهری در حال حاضر بسیار محدود است، گفت: اگر به فرض محال توانی باشد، تمرکز و نگاه مردم بر این است که زیرساخت های مورد احتیاج شهری فراهم گردد. آقایانی در وزارتخانه نشسته و معین تکلیف می نمایند. با این کار آن ها چند 10هزار میلیارد خسارت به شهرداری و شهروندان شهر مشهد زده می گردد. مجموعه مدیریت شهری نمی تواند توان مالی چندین سال خود را معطوف به این کند که جوابگوی این ضرر و زیان ها باشد.

گندمی اضافه نمود: اگر تعیین گردد که این ضرر و زیان ها را دولت حاضر است بپردازد، دارایی های دولت و سهم این موضوع از بودجه تعیین و دولت ملزم گردد که این ضررها را پرداخت کند، شهرداری حرفی ندارد. در بند هشت ماده سه و ماده پنج قانون تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی اذعان شده که باید این فرآیندها طی گردد.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه، فناوری اطلاعات و منابع انسانی شورای اسلامی شهر مشهد گفت: در 30 سال آینده همین مدیران فعلی صدای خود را نسبت به اینکه این تصمیمات مشکل داشته و نباید آن را اجرا می کردیم، بلند خواهند کرد.

وی در مورد حقوق مکتسبه، اظهار کرد: در توافق نامه ای که در سال 78 اجرا شده است، هزینه های قطاع سه و چهار بافت پیرامونی حرم را باید سازمان بازآفرینی شهری یا وزرات راه و شهرسازی تامین کند. قطاع یک و دو نیز به عهده شهرداری گذاشته شد. شیوه کار و آورده های طرفین نیز در این توافق تعیین شد. اگر تملکی در قطاع سه و چهار باشد به عهده دولت است. در شورای پنجم، تمرکز بر روی شارستان، ره باغ ها و فضای سبز گذاشته شد تا معابر معین تکلیف گردد. تمرکز چهارساله شورای پنجم، در تعریف پروژه های مالی و تجاری نبوده است. گرچه در 25 سال پیش شهرداری ماموریت هایی داشته که نتوانسته بعضی از این ماموریت ها را انجام دهد.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه، فناوری اطلاعات و منابع انسانی شورای اسلامی شهر مشهد ادامه داد: همچنین در این سال ها بین شرکت عمران و مسکن سازان ثامن و شهرداری اختلافاتی جدی به وجود نیامده است. در حال حاضر سرمایه گذران در این منطقه سرمایه گذاری کردند و از شهرداری پروانه با یک ارتفاع دریافت نموده و ابعاد پروژه نیز مورد تایید قرار گرفته است. وقتی به این سرمایه گذار گفته گردد که کار و برنامه براساس طرح قبلی را نمی توانید انجام دهید، قطعا آن سرمایه گذار متحمل ضرر شده و معترض خواهد بود. دوستان بدون در نظر دریافت بار مالی و ضرر و زیانی که ایجاد می گردد، چنین تصمیماتی را می گیرند. بار این تصمیمات، صرفا بر روی مدیریت شهری خواهد بود. نگرانی جدی ما بر حقوق مکتسبه مردم است.

گندمی با بیان اینکه شورای شهر مشهد از زمانی که این موضوع مطرح شده، نقطه نظرات خود را در قالب های مختلف به صورت صریح و شفاف مطرح نموده است، عنوان نمود: شورای اسلامی شهر مشهد، اینکه مشاور فعلی طرح تفصیلی شرایط و ضوابط لازم برای تهیه طرح تفصیلی را ندارد، اعلام نموده است. مصوبات شورا در این زمینه کاملا تعیین است. اعضاء شورا با نطق های پیش از دستور خود، نظرات خود را نسبت به انتخاب مشاور طرح تفصیلی و فرآیند آن بیان نمودند. آیا مشاوران طرح تفصیلی دیگری نبودند که توان چنین کاری داشته باشند؟. شورا نقدها خود را نسبت به این مسئله در جلسات شورای عالی معماری شهرسازی و جلساتی که با حضور استاندار وقت برگزار گردید، مطرح نمود. همچنین شورا نظرات خود را نسبت به اینکه مشاور طرح تفصیلی صلاحیت لازم برای این طرح را ندارد، نیز بیان نموده است.

وی تاکید نمود: شورا هیچ جلسه ای با مشاور طرح تفصیلی نداشته است. سیاست های شورا در این خصوص به شهرداری اعلام و تکلیف شده است. شهرداری نهادی است که باید سیاست های شورا را عملی کند. تا آنجا که من می دانم مواضع شهرداری با شورا یکی است. اگر هر شخصی ، معاون و یا مدیر گفت وگویی در این خصوص با مشاور طرح داشته، این نوع گفت وگوها شخصی بوده است و نه رسمی.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه، فناوری اطلاعات و منابع انسانی شورای اسلامی شهر مشهد با اشاره به اینکه خودرومحوری در بافت پیرامونی حرم امکان پذیر نیست، اظهار داشت: براساس پروژه که شهردار در مورد حرم شهر تعریف نموده و سیاست های شورا در این دوره، در چهارسال اخیر محورهای تشرف به خصوص محورهای پیاده احیا شدند و یا احیا خواهند شد راستاهای بازگشایی در فضای ره باغ ها عمدتا به این سمت رفته است که پیاده محوری ملاک عمل باشد. زمینی به متراژ 50 هزار مترمربع در بافت پیرامونی حرم که به گودهای ناجا معروف بود به پارکینگ تبدیل خواهد شد. نظر اعضا بر این بود که پارکینگ ها حتی باید با یک فاصله دورتر از حرم ایجاد شوند که شهروندان ماشین های خود را با فاصله پارک نموده و بخشی از مسافت را پیاده طی نمایند. یکی از ویژگی های خوب آن طرح، ره باغ ها و شارستان پیش بینی شده بود.

گندمی با اشاره به اینکه در مورد طرح حریم رضوی، توافقی وجود ندارد، گفت: تا زمانی که فضای تعاملی بین دستگاه های اجرایی شهر ایجاد نگردد ما اعلام کردیم که این طرح محکوم به شکست است. حتی اگر ما چشم هایمان را بر روی فاقد صلاحیت بودن مشاور ببندیم و فکر کنیم که مشاور قصد بر طرف کردن ایرادات طرح گذشته را دارد، این مشاور باید تمامی نقطه نظرات دستگاه های دخیل در این خصوص را گرفته و لحاظ می کرد. به نوعی او باید یک توافق جمعی را ایجاد می کرد. تا زمانی که این توافق جمعی ایجاد نگردد و تمام ارکان موثر نظرشان لحاظ نگردد، امکان اجرای یک طرح پیروز تقریبا وجود ندارد.

وی اضافه نمود: اگر این طرح مصوب و ابلاغ گردد و حتی اگر مدیریت شهری آن را اجرا هم کند، شهرداری با چالش ها و اشکالاتی جدی روبرو خواهد شد. خروجی تحقق طرح های تفصیلی در جهان تعیین است. در کشور ما نیز کمتر از 30 درصد طرح های تفصیلی محقق می گردد. در یک بافت بسیار حساس و مهم، چنین طرحی با همکاری شهرداری، آستان قدس و شورای شهر بعد از 25 سال به اینجا رسیده است. از صفر آغاز کردن کار، اشتباه و یک خطای بسیار عظیم است. ما معتقد هستیم طرح فعلی دارای اشکالاتی است. این ایرادات را می توان با هماهنگی اصلاح کرد. به خصوص در آن بخش از بافت که هنوز دست نخورده و مردم در آن ساکن هستند، می توان آن را پذیرفت، مردم را نگه داشته و برای بهبود آن چاره اندیشی کرد.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه، فناوری اطلاعات و منابع انسانی شورای اسلامی شهر مشهد اظهار کرد: در مکان هایی از بافت که درصد تحقق طرح بالاست، ورود به آن و قفل کردنش ما را دچار مسئله می نماید. تصمیماتی که گرفته می گردد همچون جدا کردن شرکت عمران و مسکن سازان از شهرداری ثامن، نشان از گذاشتن پایه یک جدال و جنگ بین دستگاه و مجموعه هایی است که باید در خدمت مردم باشند. آن ها به جای اینکه وقت خود را صرف خدمت به مردم نمایند، برای جدال وقت می گذارند. کسی که متضرر خواهد شد، مردم هستند. طرحی که با هماهنگی میتواند حدود سه یا چهار سال دیگر به اتمام برسد، با این چنین جدال هایی فرآیند آن به حدود 10 یا 15 سال طول خواهد کشید.

اردکان خبر: با قدیمیترین سایت خبری فارسی همراه شوید