خبرنگاران حذف نیمسال تحصیلی بدون احتساب سنوات مجاز شد - کنفرانس هکا

معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با ارسال نامه ای به دانشگاه های کشور، سند 20 بندی شامل موارد مستلزم تصمیم گیری و اقدام در حوزه آموزش دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی برای نیمسال دوم سال تحصیلی 98-99 را ابلاغ کرد.

طبق این بخش نامه حذف یک یا چند درس، بی توجه به لزوم رعایت حداقل واحدهای انتخابی در هر نیمسال و یا حذف کامل واحدهای درسی نیمسال در صورت تقاضای دانشجو مجاز است و نیمسال حذف شده جزو سنوات تحصیل دانشجو محسوب نمی گردد.

به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم متن کامل این سند به توضیح زیر است:

با شیوع ویروس کرونا در جهان، به دلیل سرعت بالای انتقال آن با گذشت زمانی کوتاه، بسیاری از کشورها سیاست تعطیلی تمام مقاطع تحصیلی و موسسات آموزشی را در اولویت برنامه های مبارزه با شیوع بیماری قرار دادند. بنابر آمار دریافت شده از وبگاه یونسکو در 9 فروردین ماه 1399، 165 کشور تعطیلی سراسری موسسات آموزشی را در دستور کار قرار داده اند که این تعداد، آموزش بیش از 1.5 میلیارد فراگیر را که 87.1 درصد کل ثبت نام نمایندگان جهانی برای تحصیل در همه مقاطع آموزشی شامل می گردد را تحت تاثیر قرار داده است.

در ایران نیز بر اساس سیاست ستاد ملی مبارزه با کرونا، از نخستین روزهای اسفندماه 1398 تا اطلاع ثانوی در سال 1399 تعطیلی سراسری همه آموزش های حضوری اعلام شد. در معاونت آموزشی وزارت علوم، برای به حداقل رساندن آسیب های ناشی از تعطیلی آموزش حضوری، سیاست های عملیاتی اتخاذ و اقداماتی در این راستا انجام شد، که در گزارش جایگزینی آموزش الکترونیکی به جای آموزش حضوری در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم به تاریخ 26 اسفند 1398 مشروح آن آورده شده است.

در مستند حاضر، نکات، پیشنهادات و شیوه هایی در زمینه کاستن از آسیب های ناشی از تعطیلی آموزش حضوری در دانشگاه ها ارایه شده است. بعضی از اصول و قواعد کلیدی که باید در ادامه فعالیت های آموزشی در نیمسال جاری در نظر گرفته شوند به توضیح زیر است:

1. هرگونه سیاست کلان در خصوص مشخص زمان و ادامه تعطیلی یا شروع آموزش حضوری در موسسات آموزشی و دانشگاه ها با ستاد ملی مبارزه با کرونا است و دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم، تابع آن سیاست خواهند بود. در هرصورت، نیمسال دوم تحصیلی 1399-1398 جزو دوره تحصیلی فعال دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور محسوب می گردد و به دلیل لزوم تسلسل ورود دانشجویان جدید در مهرماه 1399 و نیز لزوم دانش آموختگی بعضی دانشجویان شاغل به تحصیل در آخرین نیمسال تحصیلی خود (در نیمسال جاری)، الزام اتمام نیمسال دوم 1399-1398 امر محرز و قطعی است.

2. با توجه به تنوع زیرنظام های آموزشی و وجود تفاوت در سطوح مختلف دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی از نظر زیرساخت های فناوری ارتباطات و اطلاعات؛ سابقه در آموزش و آموزش های غیرحضوری؛ حضور اعضای هیات علمی مجرب و آماده برای ورود در عرصه های نوین آموزش های غیرحضوری؛ موقعیت مکانی دانشگاه از نظر همه گیری بیماری؛ تعداد و تنوع جمعیت دانشجویی؛ امکانات خوابگاهی و رفاهی؛ ارایه راهکار واحد برای همه دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ناممکن و غیر ضروری است. از این رو دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی می توانند در چارچوب سیاست کلان ملّی، راهکارهای خود برای حل مشکل و برون رفت از بحران در چارچوب مقررات آموزشی و با توجه به مطالب و راه کارهای ارایه شده در این سند را طراحی و اجرا نمایند. هدف اصلی، به حداقل رساندن مسائل فعلی و آینده و آسیب های ناشی از تعطیلی آموزش حضوری در نیمسال جاری است.

3. آنالیز های اجرا شده نشان می دهد که در دانشگاه های پیشرو جهان، آموزش الکترونیکی موضوع اصلی برنامه های آموزش غیر حضوری را داشته است. با توجه به زیرساخت های مناسب و دانش فنی موجود در زمینه آموزش های الکترونیکی در بسیاری از دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور، این شیوه جایگزین آموزش باید رویه قالب دانشگاه ها در تصمیم گیری برای تداوم و اتمام نیمسال جاری باشد.

4. در صورت برخورد فعال وزارت علوم و دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، تهدید کووید 19 می تواند تبدیل به فرصتی بی نظیر برای تحول در آموزش کشور و تقویت زیرساخت ها برای ارایه آموزش های متنوع غیر حضوری و بالا بردن سطح تاب آوری نظام آموزش عالی کشور در روبروه با شرایط مشابه احتاقتصادی در آینده گردد.

رهنمودهای مورد تأکید برای تداوم و اتمام نیمسال دوم تحصیلی 1399-1398

نظر به احتمال تداوم شرایط فوق العاده ناشی از همه گیریِ ویروس کرونا در کشور، با اعتنا و تأکید بر اصول چهارگانه بالا، موارد زیر با هدف تسهیل تداوم فرآیند آموزش در عین حفظ کیفیت آموزشی، مورد نظر است. به منظور یاری به تحقق این هدف، ضروری است تا انعطاف مورد احتیاج در مقررات تحصیلی که برای شرایط متعارف وضع شده است در نظر گرفته شوند. این موارد به شکل استثنایی و ویژه نیمسال دوم 1399-1398 است و تسری آن به نیمسال های بعدی مطلقاً مجاز نیست. ملاحظه موارد قابل انعطافی که در اینجا ارایه شده است یاری خواهد نمود تا دانشجویان دوره های مختلف تحصیلی با فراغ بال بیشتری قادر باشند تا خود را با شرایط جدید تحصیل وفق دهند و پیشرفت تحصیلی آنان بر اساس میزان تلاش و ممارست شخصی آنها، مشابه شرایط شرایط پیش از بحران قرار بگیرد. بر اساس این رهنمودها انتظار می رود که آموزش در نیمسال دوم 1399-1398 در همه دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور با حفظ چارچوب های کلی و کیفیت مورد انتظار و با توجه به موارد زیر ادامه یابد و به سرانجام برسد:

1- دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی مبنای به سرانجام بردن نیمسال جاری را اتکای حداکثری بر آموزش های الکترونیکی قرار دهند. آموزش الکترونیکی در نیمسال دوم 1399-1398 برای همه دروس شامل همه دروس عمومی و اختصاصی و در همه مقاطع تحصیلی بدون محدودیت و با مدیریت دانشگاه مجاز است.

2- به منظور ارایه سرفصل ها، برگزاری همه جلسات دروس نظری، به صورت غیرحضوری (با اولویت آموزش به شیوه الکترونیکی) مجاز است. با تشخیص معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه، ترکیبی از جلسات حضوری و غیرحضوری نیز مجاز است و در صورت ضرورت، برگزاری کلاس ها به صورت فشرده به شرط حفظ 16 جلسه کلاس برگزار شده، در شورای آموزش هر دانشگاه قابل آنالیز و تصویب است.

3- در مواردی که به هر دلیل برگزاری جلسات و اتمام یک یا چند درس در نیمسال جاری امکانپذیر نباشد، برگزاری کلاس ها، تا تکمیل طرح درس به تشخیص استاد درس و تایید گروه آموزشی، اضافه بر سقف واحدهای هر ترم به نیمسال بعدی قابل انتقال است؛ ضمن اینکه دانشگاه ها باید ملاحظه مسائلی که در این صورت در تنظیمات نیمسال بعد ایجاد خواهد شد را در نظر داشته باشند.

4- حذف یک یا چند درس، بی توجه به لزوم رعایت حداقل واحدهای انتخابی در هر نیمسال، و یا حذف کامل واحدهای درسی نیمسال در صورت تقاضای دانشجو مجاز است و نیمسال حذف شده جزو سنوات تحصیل دانشجو محسوب نمی گردد.

5- به دلیل محدودیت های متصور در پوشش کامل امکانات آموزشی و دانشجویی و فرهنگی همه دانشگاه ها در صورت انبساط زمانی نیمسال جاری تا فصل تابستان، و نیز ضرورت برگزاری بازه تابستانی مستقل از نیمسال جاری، دانشگاه ها باید زمان بندی نیمسال جاری را با لحاظ دروس عملی و کارورزی به نحوی مدیریت نمایند که اولاً بازه تابستانی آموزش به ویژه برای دانشجویانی که با احتساب آن بازه، فارغ التحصیل می شوند لطمه نبیند و ثانیاً با تداخل برنامه نیمسال با بازه تابستان، کیفیت آموزش دانشجویان در دروس نیمسال جاری با آسیب یا اختلال روبرو نگردد.

6- انبساط زمانی نیمسال جاری باید با لحاظ عوامل اثرگذاری چون آزمون های سراسری و تحصیلات تکمیلی و مسائل پدید آمده در نتیجه گرمای هوا مدیریت گردد.

7- برگزاری بازه تابستانی، برای ارایه دروس کارگاهی و آزمایشگاهی، دروس ناتمام و یا دروس حذف شده نیمسال جاری مجاز است.

8- در صورت لزوم و با تشخیص معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی، افزایش یک نیمسال به سقف سنوات دانشجویانی که به دلیل حذف واحدهای درسی یا عدم امکان برخورداری از کلاس های حضوری یا غیرحضوری و برگزار نشدن جلسه دفاع از سرانجام نامه و رساله با کمبود سنوات مجاز روبرو شده اند، مجاز است.

9- در خصوص تعداد غیبت مجاز دانشجو در کلاس های دروس الکترونیکی برخط یا کلاس های حضوری در شورای آموزشی دانشگاه تصمیم گیری گردد تا غیبت بیش از حد مجاز کنونی در مقررات تحصیلی، برای جلسات حضوری یا الکترونیکی / غیر حضوری، موجب حذف درس و جلوگیری از شرکت دانشجو در جلسه امتحان سرانجام دوره نگردد.

10- در صورتی که محدودیت های زمانی و مکانی حاکم بر نیمسال جاری فراغت از تحصیل دانشجویانی را با تأخیر روبرو سازد، به جبران فرصت از دست رفته امکان برخورداری از دروس معرفی به استاد تا دو برابر قابل افزایش است؛

11- تعویق زمان یا بازه زمانی سرانجام نیمسال جاری تحصیلی، حسب مقتضیات و امکانات، به تشخیص دانشگاه یا موسسه آموزش عالی، امکان پذیر است.

12- با توجه به عدم امکان جابه جایی تعدادی از دانشجویان برای استفاده از امکانات آموزش حضوری یا غیر حضوری دانشگاه مبدا، این عده از دانشجویان با اطلاع و موافقت دانشگاه یا موسسه آموزش عالی مبدأ می توانند از امکانات آموزشی دانشگاه های محل زندگی یا استقرار خود به عنوان دانشجوی مهمان آزاد استفاده نمایند. در همین ارتباط از تمامی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی مقصد و مبدأ انتظار می رود که در صورت امکان، به تشخیص معاون آموزشی دانشگاه، همکاری و مساعدت لازم را با این عده از دانشجویان معمول دارند.

13- به دلیل بروز مسائل اقتصادی در اقتصاد خانواده ها، در نیمسال جاری، موارد مشمول جریمه دانشجویانی که در شرایط متعارف تحصیل از مقررات آموزشی تخطی نموده اند، با مجوز هیات امنا معاف در نظر گرفته گردد.

14- امکان ثبت و ورود نمره دانشجویان در دروس نیمسال جاری در بازه تابستان و در نیمسال آینده (اول 1400-1399) با موافقت معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی امکان پذیر است. موضوع سقف و کف واحدهای مجاز دانشجو برای انتخاب پس از این نیمسال بر اساس معدل نیمسال جاری به نحوی مدیریت گردد که دانشجو با کمترین آسیب روبرو گردد.

15- اگر به تشخیص دانشگاه شرکت دانشجویان در یک یا چند درس در کلاس های الکترونیکی مقدور نباشد، فرایند تحصیل دانشجو به نحوی راهنمایی گردد که نیمسال تحصیلی وی بدون احتساب در سنوات و به درخواست دانشجو حذف گردد.

16- موضوع حضور فیزیکی یا الکترونیکی (برخط-برون خط) اعضای هیات علمی در کلاس های درس به روش مورد وثوق هر دانشگاه به نحوی مدیریت گردد که کیفیت آموزش لطمه نبیند و سرفصل های برنامه درسی پوشش داده گردد.

17- با تشخیص معاون آموزشی، جلسات دروس عملی می تواند به صورت فشرده برگزار گردد. همچنین برای دروس عملی، دانشگاه می تواند با اختیار خود کلاس ها را در تابستان یا نیمسال اول 1400-1399 برگزار کند و نمره به نیمسال جاری انتقال یابد و ثبت گردد.

18- در صورت استمرار شرایط ویژه در کشور یا بعضی مناطق، کلیه کلاس ها به روش الکترونیکی / غیرحضوری برگزار و امتحان سرانجامی به شکل حضوری انجام گردد. در این صورت، دانشجو می تواند با نظر موافق دانشگاه مبدا، مشروط به موافقت دانشگاه محل زندگی خود یا دانشگاه مقصد، به شکل حضوری، امتحان خود را در دانشگاه مقصد بدهد و نمره برای ثبت در کارنامه، توسط دانشگاه مقصد به دانشگاه مبدا ارسال گردد.

19- مهمانی دانشجویان به دانشگاه های محل زندگی خانواده آنان، به جز درخواست مهمانی به دانشگاه های مستقر در شهر تهران، و در بازه زمانی که دانشگاه ها مشخص خواهند کرد و اطلاع رسانی می نمایند، مجاز است. در صورت تایید درخواست دانشجو توسط دانشگاه مبدا، دانشگاه مقصد در حد مقدورات با درخواست ها موافقت کند.

20- همان طور که در نامه 349657 تاریخ 24 اسفندماه 1398 تاکید شده بود، آن دسته از دانشجویان تحصیلات تکمیلی که پیش از بروز شرایط فعلی، به تایید استاد راهنما آمادگی دفاع داشته اند، اما به دلیل محدودیت های ناشی از شیوع بیماری، جلسه دفاع آنها برگزار نشده است، با عنایت به اهمیت و حساسیت تاریخ دانش آموختگی باید در اسرع وقت، به روش الکترونیکی، حضوری یا نیمه حضوری با مراعات همه شروط و ضوابط برگزاری جلسه دفاع، تحت نظارت معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه، اقدام گردد.